مساله نماز آیات (زلزله) زلزله قم مورخ 25 / 12 / 95

مدرسه ابا جعفر الباقر علیه السلام - به گزارش خبرگزاری فارس از قم، زلزله 3.6 ریشتری لحظاتی قبل قم را لرزاند.

براساس اعلام مرکز لرزه نگاری کشور و موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ساعت 19:35:06.1 زلزله ای به بزرگی 3.6 ریشتر در عرض جغرافیایی 26.654 و طول جغرافیایی 50.774 در عمق هشت کیلومتری شهر قم را لرزاند.

انتهای پیام/78027

مسأله 1498 موقعى که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق مى‌افتد، انسان باید (1) فوراً نماز آیات را بخواند (2) و اگر نخواند معصیت کرده (3) و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.

(1) زنجانى: مکلف باید ..

(2) خوئى، زنجانى: به نحوى که در نظر مردم تأخیر محسوب نشود و اگر (زنجانى: بدون عذر) تأخیر کرد، معصیت کرده (زنجانى: و باید هر چه زودتر بخواند) و بنا بر احتیاط وقت خواندن، نیّت ادا و قضا نکند.

(3) مکارم: و احتیاط مستحب آن است که تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.

تبریزى: مسأله در نماز آیات براى زلزله یا رعد و برق و بادهاى سیاه و مانند آنها لازم است مکلّف نماز آیات را فوراً بخواند و چنانچه تأخیر بیندازد، أحوط آن است که به قصد ما فی الذّمّه بیاورد و قصد اداء و قضا نکند.

سیستانى: مسأله موقعى که زلزله مى‌آید یا رعد و برق و مانند اینها اتفاق مى‌افتد و بخواهد احتیاط کند اگر وقتشان وسعت داشته باشد لازم نیست نماز آیات را فوراً بخواند و در غیر این صورت مانند زلزله باید فوراً آن را بخواند به نحوى که در نظر مردم تأخیر محسوب نشود و اگر تأخیر کرد، احتیاط مستحب آن است که بعداً بدون نیّت ادا و قضا بخواند.

________________________________________
خمینى، سید روح اللّٰه موسوى، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، 2 جلد، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم - ایران، هشتم، 1424 ه‍ ق

کیفیت نماز آیات 

مسأله 1508 در نماز آیات ممکن است انسان (1) بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیه‌هاى یک سوره را پنج قسمت کند و یک آیه یا بیشتر (2) از آن را بخواند و به رکوع رود (3) و سر بردارد و بدون این که حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به رکوع‌ رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید، مثلًا به قصد سورۀ «قُل هو اللّٰه احد»، «بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ» بگوید (4) و به رکوع رود، بعد بایستد و بگوید «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید «اللّٰهُ الصَّمَدُ» باز به رکوع رود و بایستد و بگوید «لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ» و برود به رکوع باز هم سر بردارد و بگوید «وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ» (5) و بعد از آن به رکوع پنجم رود و بعد از سر برداشتن، دو سجده کند و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول به جا آورد و بعد از سجدۀ دوم تشهد بخواند و نماز را سلام دهد (6).

(1) زنجانى: شکل دیگر خواندن نماز آیات این است که انسان ..

(2) خوئى، گلپایگانى، صافى، زنجانى، تبریزى: یک آیه یا کمتر یا بیشتر ..

(3) سیستانى: یک آیه یا بیشتر از آن را بخواند بلکه کمتر از یک آیه را نیز مى‌تواند بخواند، ولى باید بنا بر احتیاط، جمله تامّه باشد و از اوّل سوره شروع کند و به گفتن «بسم اللّٰه» اکتفا نکند و سپس به رکوع رود ..

(4) مکارم: بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیه‌هاى یک سوره را پنج قسمت کند و یک قسمت از آن را بخواند و به رکوع رود بعد سر بردارد و قسمت دوّم از همان سوره را (بدون حمد) بخواند و به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید و بعد به رکوع رود و رکعت دوّم را هم به همین صورت به جا آورد، مثلًا سورۀ قل هو اللّٰه أحد را به ترتیب زیر تقسیم کند: قبل از رکوع اوّل بسم اللّٰه الرحمن الرحیم بگوید ..

(5) سیستانى: مثلًا در سورۀ فلق اوّل «بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» بگوید و به رکوع رود بعد بایستد و بگوید «مِنْ شَرِّ مٰا خَلَقَ» دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید «وَ مِنْ شَرِّ غٰاسِقٍ إِذٰا وَقَبَ» باز به رکوع رود و بایستد و بگوید «وَ مِنْ شَرِّ النَّفّٰاثٰاتِ فِی الْعُقَدِ» و برود به رکوع باز هم سر بردارد و بگوید «وَ مِنْ شَرِّ حٰاسِدٍ إِذٰا حَسَدَ» ..

تبریزى: مثلًا به قصد سورۀ «قل هو اللّٰه أحد»، «بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» بگوید و به رکوع رود بعد بایستد و بگوید «اللّٰهُ الصَّمَدُ» دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید «لَمْ یَلِدْ» باز به رکوع رود و بایستد و بگوید «وَ لَمْ یُولَدْ» و برود به رکوع باز هم سر بردارد و بگوید «وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ» ..

(6) خوئى، سیستانى، تبریزى، نورى: و نیز جایز است که به کمتر از پنج قسمت تقسیم نماید لکن هر وقت سوره را تمام کرد، لازم است حمد را قبل از رکوع بعدى بخواند (تبریزى: و بنا بر احتیاط لازم با بسمله تنها رکوع نکند).

زنجانى: [و] شکل دیگر نماز آیات آن است که سوره را به کمتر از پنج قسمت تقسیم کند، لکن هر وقت سوره را تمام کرد، لازم است حمد را بخواند، و سپس تمام یا بعضى از سوره را به شکلى که اشاره شد، بخواند و سپس به رکوع رود.

________________________________________
خمینى، سید روح اللّٰه موسوى، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، 2 جلد، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم - ایران، هشتم، 1424 ه‍ ق